Vì sao cần lưu ý kỹ loại switch trước khi quyết định lube switch?

Lube switch là một trong các trải nghiệm đáng nhớ với mọi người chơi custom phím cơ. Nếu đã đọc hoặc xem qua nhiều chỉ dẫn về lube switch chắc bạn đã nhớ nhiều người có kinh nghiệm từng liên tục lưu ý về việc xem kỹ loại switch và các đặc thù về cảm giác gõ trước khi lube switch. Điều này có thật sự cần thiết hay chỉ là mang tính tham khảo cho vui. Và nếu đúng cần thì vì sao cần lưu ý kỹ loại switch trước khi quyết định lube switch?

Lý do đầu tiên: không xem kỹ loại switch trước khi lube có thể dẫn đến tình trạng Overlubed

Lube là động thái bôi trơn vào các bộ phận bên trong swich, từ đó cải thiện độ trơn mượt trong chuyển động, dẫn đến cảm giác gõ và âm thanh gõ đều thay đổi đáng kể. Nhưng từng loại switch đều có thông số kỹ thuật và cảm giác gõ khác nhau. Nên nếu không xem xét kỹ đặc tính của loại switch có, bạn có thể cho quá nhiều dầu hoặc mỡ bôi trơn dẫn đến khi bấm cảm giác bị nhũn, trơn tuột, không còn độ phản hồi cần có, đồng thời nhiều dầu mỡ dây ra xung quanh có thể khiến switch bị dơ, bẩn, dễ bám bụi. Giải pháp: không nên cho quá nhiều dầu mỡ ngay từ đầu mà nên cho từ từ, sau khi lube xong cần thử một switch trước khi áp dụng cho toàn bộ. Đồng thời khi lube cần tẩy chùi lượng mỡ còn dư xung quanh switch để giữ switch sạch sẽ sau khi lube.

Lý do thứ hai: nếu không xem kỹ loại switch, bạn có thể chọn sai loại dầu/ mỡ lube

Không phải tất cả các loại dầu, mỡ lube đều cho ra tác dụng như nhau. Theo kinh nghiệm lube switch của nhiều dân chơi custom:

• Với switch linear, dầu lube dày sẽ hợp hơn (như loại 2050)
• Với switch tactile, dầu lube mỏng sẽ tốt hơn (như các loại dầu 3203)

Bạn cần xem kỹ switch mình đang dùng thuộc loại nào trong 3 dòng: linear, tactile và clicky, cả lực bấm có nặng hay không. Với linear switch, ưu tiên tạo ra độ trơn mượt, mềm mịn và không có độ phản hồi nên dùng dầu có độ trơn nhiều sẽ tái tạo cảm giác này tốt hơn, giúp bấm mịn tay và tăng tốc độ gõ. Tuy nhiên với switch tactile, luôn cần có một độ khấc đặc trưng giữa hành trình, cần chọn loại dầu mỏng vừa có độ trơn trung bình, nếu không bạn sẽ vô tình làm mất đi độ phản hồi vốn có. Với switch clicky thì phải thật thận trọng. Chỉ nên lube switch clicky khi thấy bấm quá nặng tay hoặc sau một thời gian dùng lâu, âm thanh phát ra trở nên khô khốc, lớn quá mức bình thường. Còn lại thì trong nhiều trường hợp không nên lube switch clicky vì có thể làm mất đi độ khấc và âm thanh click clack đặc trưng mạnh mẽ của dòng switch này.

Lý do thứ ba: Cần xem kỹ switch đang dùng đã được lube trước đó chưa và độ trơn mịn khi xuất xưởng thế nào so với kỳ vọng của bạn

Trong các stock keyboard, khi xuất xưởng 99.99% là đã được pre-lubed hết từ dây chuyền sản xuất rồi. Tất nhiên người ta có tính toán hẳn hoi để đảm bảo lượng chất bôi trơn phù hợp. Quy trình lube tại xưởng được làm hoàn toàn tự động bằng máy, chất bôi trơn được thấm từ từ xung quanh phần chân stem. Mục đích chung của nhà sản xuất là lube vừa đủ để các chi tiết hoạt động nhịp nhàng nhưng vẫn phải giữ được tính chất và đặc trưng vốn có của từng loại switch. Nên nếu mua stock keyboard thì thời gian đầu xem như không phải lo gì. Nhưng sau khi xài một thời gian (thật ra là khá dài) mà thấy switch kêu khá to hơn lúc đầu hoặc cảm giác hơi nặng tay hơn, hay đơn giản chỉ là muốn thay đổi cảm giác gõ một chút nhưng không muốn đổi switch thì anh em dùng stock keyboard có thể tìm tới giải pháp lube switch này. Còn với các barebone custom keyboard (như con Glorious GMMK Pro RGB mình đang đặt mua và vẫn đang đợi hàng đây này) chưa có switch và switch mình mua cũng chưa lube sẵn. Mục đích là để dân chơi tự tùy chỉnh độ mềm cứng của cảm giác gõ bằng cách thay đổi lượng chất bôi trơn khi tự lube switch. Với các bàn phím cho phép tùy chỉnh từ A-Z kiểu này thì chắc chắn là anh em nên làm qua khâu lube switch rồi.

Lý do thứ tư: Tìm hiểu kỹ loại switch giúp bạn đưa ra quyết định về cách thức lube hiệu quả hơn

Vì không phải các switch từ mọi hãng đều có kết cấu và thiết kế như nhau. Có một số loại làm theo chuẩn Cherry MX truyền thống, nhưng cũng có một số loại thiết kế khá khác như Kailh Box chẳng hạn hay các dòng Linear Silent. Thiết kế khác biệt này sẽ khiến quá trình mở switch và ráp lại khó khăn hơn. Kailh Box thậm chí còn có khả năng tự làm sạch không giữ lại dầu lube nên dầu dư sẽ dễ bị tràn ra mạch có nguy cơ làm hỏng bàn phím. Cần cân nhắc kỹ các loại switch đặc biệt và nên xem kỹ lưu ý của nhà sản xuất trước khi quyết định lube switch nhé. Tóm lại dù là stock keyboard hay hot swap rồi mua switch ngoài gắn vào, bạn cũng đều nên xem xét kỹ dòng, loại, thông số kỹ thuật và thiết kế của loại switch đang dùng. Và tốt nhất là nên tìm đến một loại mỡ lube switch có đặc tính dung hòa như dầu G-Lube của Glorious chẳng hạn, tốt cho cả tactile lẫn linear. Từ đó cho ra thành quả lube switch ấn tượng và đúng như mong đợi hơn.