Tóm tắt các bước tự build bàn phím cơ từ đầu theo ý muốn

Lên đến cấp độ cao nhất của nghệ thuật tùy chỉnh bàn phím chính là khi bạn có thể tự mình xây dựng nên chiếc bàn phím cơ như ý. Bài chia sẻ sau đây tóm tắt các bước tự build bàn phím từ đầu và một số các lưu ý cơ bản trong suốt quá trình.

BƯỚC 1: Chọn loại bàn phím cơ muốn xây dựng

Trước tiên để build một bàn phím cơ, bạn sẽ cần nghiên cứu và quyết định loại bàn phím mong muốn. Sau đây là các yếu tố cấu thành nên “loại” bàn phím:

• Kích thước và bố cục bàn phím
• Có đèn RGB hay không và nếu có là loại ánh sáng nào (đơn sắc, cầu vồng hay triệu màu)
• Có dây hay không dây
• Tổng giá trị tầm bao nhiêu

1/ Xét riêng về từng chi tiết. Bàn phím cơ có các loại kích cỡ phổ biến sau:

• 100% là kích cỡ đầy đủ. Đây là cỡ bàn phím lớn nhất, bao gồm đủ tất cả các phím kể cả phím số bên phải
• 80% Tenkeyless: kích cỡ này tương tự bàn phím cơ, nhưng không có cụm số bên tay phải bàn phím.

[Xem thêm bài về Kích cỡ bàn phím cơ]

• 75%: là kích cỡ tương tự 80% nhưng khoảng trống giữa các phím đã bị rút ngắn để gọn gàng hơn.
• 60%: bàn phím cỡ nhỏ còn gọi là cỡ compact này không có các phím mũi tên, không có hàng phím chức năng và cụm phím số.
• 40%: cỡ bàn phím siêu nhỏ chỉ thường gặp ở các bàn phím tùy chỉnh hoặc tự build. Rất dễ thương nhưng khó dùng và linh kiện tạo ra nó có thể đắt hơn các cỡ khác.

2/ Cân nhắc build bàn phím có đèn hoặc không Bàn phím RGB sẽ có bảng mạch riêng, có thể gắn đèn. Trong quá trình dùng cũng mang lại nhiều lợi ích khi tạo ánh sáng và có thể tùy chỉnh đèn theo sở thích riêng.

[Xem Bàn phím cơ có đèn là gì?]

3/ Lựa chọn bàn phím cơ có dây hay không dây Bạn sẽ cần quyết định từ đầu là muốn build bàn phím cơ có dây hoặc không dây. Bàn phím cơ không dây thường dùng trong chơi game để đảm bảo tốc độ liền mạch nhất khi chơi, bàn phím cơ không dây sẽ thuận tiện hơn khi di chuyển nhưng luôn tồn tại độ trễ. Tùy mục đích sử dụng bạn sẽ có lựa chọn tốt nhất cho mình. Trong đó nhóm bàn phím cơ dùng cáp USB tháo rời sẽ mang tới cho bạn nhiều cơ hội tùy chỉnh hơn trong tương lai vì có rất nhiều loại cáp bện độc đáo, màu sắc khiến bàn phím oc7 của bạn trở nên hấp dẫn, cá tính hơn. Nếu nạn có muốn tạo macro tùy chỉnh hoặc chỉnh sửa tổ hợp phím không? Sẽ cần kiểm tra xem barebone bạn đang mua có phần mềm riêng hay hỗ trợ QMK không. 4/ Bàn phím cơ bạn muốn xây dựng có giá bao nhiêu? Bàn phím cơ có sẵn thường tầm giá tương đương 50 USD. Nhưng với bàn phím cơ tự build, con số này có thể hơn rất nhiều tùy vào nhu cầu và ngân sách riêng của mỗi người, có khi lên tới vài trăm USD.

BƯỚC 2: Mua các bộ phận, linh kiện khác nhau của bàn phím cơ

Sau khi đã chọn được kích cỡ, bố cục và tính năng bàn phím, giờ là lúc chọn mua tiếp các bộ phận, linh kiện khác nhau của bàn phím cơ. Lúc này có 2 hướng lựa chọn: một là chọn mua tất cả các dụng cụ, linh kiện, bộ phận cần thiết từ một thương hiệu chuyên về bàn phím cơ custom. Hai là chọn mua từng món từ thương hiệu khác nhau để tạo ráp nối nên một bàn phím cơ hoàn chỉnh. Bạn có thể chọn mua online hoặc offline, nhưng cần đảm bảo nguồn mua đúng, tiện lợi để có thể dễ dàng đổi lại nếu có trục trặc và luôn có được chất lượng tốt nhất. Để build một bàn phím, có một số thứ cần phải xem xét cả bên ngoài lẫn bên trong khi mua linh kiện:

• Vật liệu vỏ bàn phím
• Cách gắn
• Các phần tạo nên thẩm mỹ bên ngoài của bàn phím
• Chọn bản mạch bàn phím cơ
• Chọn plate
• Chọn stab

1/ Lựa chọn vật liệu vỏ cho bàn phím Vật liệu chính làm nên bàn phím cơ có thể rất đa dạng, đôi khi được tạo nên từ nhiều chất liệu khác nhau. Mỗi người sẽ có cho mình lựa chọn riêng nhưng chung quy có các vật liệu phổ biến sau:

• Nhựa: rẻ, nhưng nhẹ, dễ trầy xước và thường không mang lại quá nhiều cảm giác cao cấp
• Nhôm: bền bỉ, không trầy, cảm giác nặng tay đẳng cấp. Âm thanh phát ra từ bàn phím nhôm sẽ vang hơn, nặng tiếng hơn, thích hay không tùy mỗi người nhưng các bàn phím này khá kén người dùng.
• Acrylic: loại bàn phím này cho cảm giác tương tự như vỏ nhựa nhưng cho phép xuyên LED tốt hơn, cũng có nhiều lựa chọn màu sắc khác nhau. Không bền bằng nhôm nhưng cũng rất ổn.

2/ Cách gắn PCB vào vỏ bàn phím cơ Hiện có các loại phổ biến sau:

• Plate-mounted (thường được dùng nhất vì tính tiện dụng và cảm giác vững vàng khi gõ phím)
• Top-mounted
• Bottom-mounted
• Non-PCB-mounted
• Gasket-mounted (được nhiều người ưa chuộng vì có khả năng giảm âm tốt hơn, cảm giác gõ cũng dễ chịu hơn).

3/ Chọn PCB cho bàn phím PCB (bảng mạch in) là bo mạch chủ giống máy tính của bàn phím. Cáp USB của bàn phím nếu có sẽ cắm vào phần này và toàn bộ switch cũng sẽ gắn ở trên bảng mạch PCB. Chọn PCB rất đơn giản, nhưng có vài lưu ý quan trọng cần xem xét:

• Khả năng tương thích với bàn phím cơ đang dùng: đám bảo PCB sắp mua hợp với phần vỏ của bàn phím.
• Mạch là loại hàn hay hot-swap: với các PCB thiết kế hot-swap, bạn không cần hàn hay rã hàn khi cần thay đổi switch. Với các PCB không có mạch hot-swap, bạn sẽ phải làm 2 công đoạn này nếu muốn custom lại switch, khá tốn công và đòi hỏi kỹ năng.
• Bố cục bàn phím thế nào
• Các tính năng khác như hỗ trợ RGB & QMK

4/ Chọn Plate bàn phím cơ Plate là một tấm cứng nằm trên PCB có tác dụng tạo sự vững chãi cho switch ngay cả khi gõ mạnh, nhanh. Cũng như case, plate có thể được làm từ các vật liệu khác nhau như Polycarbonate, nhôm, thau… Nếu bạn mới bắt đầu build chiếc bàn phím đần tiên, cần thiết hơn là chọn được một tấm plate phù hợp với case và PCB của bàn phím. Sau khi đã có kinh nghiệm, nếu bạn muốn cảm giác gõ đặc sắc hơn, có thể chọn đổi plate có chất liệu khác nhau để tự cảm nhận. 5/ Chọn Stab Stab là thanh ổn định nằm bên dưới các phím lớn trên bàn phím để giữ cho các phím này vững vàng, luôn trong trạng thái cân bằng trong mọi trường hợp bấn phím (như phím Space, Enter, Shift..). Bạn có thể mua các thanh ổn định theo gói dựa trên kích thước bàn phím và các bố cục khác nhau. Cần xem kỹ mô tả chi tiết của nhà cung cấp trước khi chọn. Chọn Stab còn một yếu tố quan trọng nữa cần xem xét: loại stab nào bạn nên dùng:

• Vit-in: phổ biến hơn. Loại stab này có tính ổn định cao nhưng lại tạo ra nhiều âm thanh hơn. Các stab vit-in thường gắn trên stab, không phải PCB.
• Snap-in: thay vì vặn vào, các stab này sẽ được cắm vào, chúng ít ổn định hơn nên cũng không được chuộng như loại Vit-in.

BƯỚC 3: Mua các thành phần cực quan trọng, có liên quan trực tiếp đến cảm giác gõ của bàn phím cơ

Nếu những phần trên là khung sườn bên ngoài và phần bên trong, thì các phần sau đây sẽ quyết định phần lớn đến cảm giác gõ của một bàn phím cơ. 1/ Switch Switch là linh hồn của bàn phím cơ, là thứ nằm dưới từng phím bấm và có khả năng quyết định âm thanh, cảm giác, cũng như chất lượng của mỗi bàn phím. Có rất nhiều lựa chọn switch khác nhau cho bàn phím cơ, tuy nhiên sẽ gom về 3 nhóm chính: tactile, clicky và linear. Mỗi loại có đặc trưng thiết kế, màu sắc và cho cảm giác bấm riêng biệt. Sau đây là một số thương hiệu switch uy tín, bạn có thể tham khảo:

• Cherry MX
• Gateron
• Kailh
• Glorious
• Akko

2/ Chọn keycap Keycap là các phím (thường bằng nhựa) bạn chạm trực tiếp vào để truyền lệnh tạo nên ký tự tương ứng. Keycap là cách tốt nhất để tạo nên cảm giác bấm và giá trị thẩm mỹ ngoài của một bàn phím cơ. Khi chọn bộ keycap để gắn vào bàn phím, cần lưu tâm đến các yếu tố sau:

• Thiết kế
• Profile (độ cao và độ nghiêng bàn phím)
• Chất liệu (ABS hoặc PBT)
• Kích cỡ bàn phím (tương đương với kích cỡ bàn phím bạn đang build)

Sau đây là một số loại profile phổ biến thường được dùng cho bàn phím cơ

• SA Các keycaps cao nhất cũng có đường cong đẹp mắt (tất cả các keycaps có chứa chữ “SA,” tức là ASA hoặc DSA, thường có một đường cong ở trên cùng
• OEM Chiều cao trung bình, ngọn nghiêng
• Cherry: Chiều cao trung bình thấp, có lẽ là phổ biến nhất

Và còn một số loại profile khác nữa nhưng ít phổ biến hơn. Bạn có thể tìm hiểu thêm tại đây. Cuối cùng là bước thao tác theo hướng dẫn bạn xem được từ nguồn đáng tin cậy và thử lại bàn phím cơ hoàn thành trước khi đưa vào dùng. Chúc bạn sớm tìm được các thành phần như ý để bắt đầu dựng bàn phím cơ theo ý muốn.