Stab bàn phím cơ là gì? Đóng vai trò gì, có bao nhiêu loại?

Stab bàn phím cơ là gì? Đóng vai trò gì, có bao nhiêu loại?

• Tác giả: user
Kinh nghiệm sử dụng Hướng dẫn lựa chọn Đánh giá Khái niệm Bàn phím cơ custom Bàn phím cơ cổ điển

Để chơi custom phím cơ hay đơn giản là đánh giá cảm giác gõ trên một chiếc bàn phím, ngoài các phần thường nghe nói tới như switch, keycap, bạn sẽ còn nghe nói về Stab - Bộ ổn định. Trường hợp bạn vẫn chưa biết Stab trên bàn phím cơ là gì, mời bạn đọc qua bài tóm tắt thông tin này.

STAB BÀN PHÍM CƠ LÀ GÌ?

Stab - viết nguyên Stabilizer, gọi là Thanh ổn định hay Bộ ổn định là một thành phần thiết yếu của bàn phím được đặt dưới các phím lớn hơn như phím cách, phím xóa lùi và phím shift, để giữ cho các phím không bị rung, lạch cạch và nghiêng trong khi gõ phím. Bộ ổn định giữ các phím cân bằng để bạn có thể có trải nghiệm đánh máy và chơi game ổn định.

CÓ BAO NHIÊU LOẠI STAB TRÊN THỊ TRƯỜNG?

Với Stab, thường dân trong giới hay phân theo thương hiệu và chức năng. Phổ biến nhất hiện nay là 3 loại:

  • Cherry
  • Costar
  • Optical

1/ STAB KIỂU CHERRY Removing a plate-mounted stabilizer from a keyboard Các thanh ổn định kiểu Cherry là loại phổ biến nhất trên thị trường bàn phím cơ hiện nay. Cherry Stab do hãng switch Cherry làm ra, là loại stab được yêu thích nhất vì dễ mod, dễ lube, có nhiều tùy chọn khác nhau về kiểu lắp, màu sắc và chất liệu tạo thành. Cherry Stab có hình dạng của stem switch Cherry MX, cho nên được gọi tên là vậy. Ưu điểm lớn của Cherry Stab là dễ tháo lắp keycap, có nhiều tùy chọn, bạn có thể mua Stab kiểu Cherry ở các biến thể vặn vào, lắp vào hoặc gắn trên tấm (screw-in, snap-in, hoặc plate-mounted) 2/ STAB COSTAR Costar hook-in style stabilizers Stab Costar thì ít phổ biến hơn, thường hay thấy ở các bàn phím cơ cổ điển. Stab Costar khá khó dùng vì phải móc vào keycap phù hợp. Để thanh ổn định chèn đúng vào keycap thì hơi bị nhọc công, không phải ai cũng kiên nhẫn làm chuyện này cho nên nếu bạn thường xuyên muốn thay keycap, hay mỗi lần vệ sinh bàn phím cơ thì đều khá khó khăn. Dẫn theo, việc mod stab, lube stab cũng không đơn giản. Stab Costar hầu như thích hợp cho các bạn mua bàn phím cơ về dùng lâu dài mà không có ý định mod stab, lube stab hay thi thoảng một hai lần một năm mới vệ sinh một lần. Còn nếu bạn yêu khoa học, thích táy máy thì không nên mua một em bàn phím cơ stab Costar về dùng để custom. 3/ OPTICAL STAB Razer Purple optical switch with trademark stabilizers. Stab quang học thường chỉ có trên bàn phím có switch quang học. Chúng có thiết kế hơi bị ngộ với các kẹp nhỏ gắn vào keycap gắn dưới plate của bàn phím. Cho tới hiện nay chưa có cách nào để mod hay cải thiện tính năng của các Optical Stab. Việc duy nhất bạn có thể làm với optical stab là lube cho nó trơn tru hơn để giảm đi chút âm thanh và cảm giác lạch cạch dưới phím.

STAB CÓ BAO NHIÊU KÍCH THƯỚC?

Tất cả các stab bàn phím cơ trên thị trường sẽ đi theo 3 kích thước tiêu chuẩn sau: 7u, 6,25u và 2u. Ở đây “u” chính là đơn vị đo kích thước keycap, 1u là chiều rộng của một keycap ký tự căn bản bình thường. Three stabilizer sizes side-by-side. 7u, 6.25u, and 2u. Theo đó, 6,25u là loại stab bạn sẽ cần cho các phím Space tiêu chuẩn. Còn nếu là phím Space trong các kích cỡ bàn phím không tiêu chuẩn thì sẽ dùng loại 7u. Với các phím lớn còn lại trên bàn phím không phải Space thì toàn bộ đều dùng Stab 2u. Như vậy, nếu bạn có bàn phím fulsize thì sẽ cần các bộ stab sau:

  • 6.25u x1
  • 2u x7

Trường hợp dùng bàn phím tenkeyless, sẽ cần:

  • 6.25u x1
  • 2u x4

Với các bàn phím có kích thước nhỏ hơn, số lượng stab ở từng kích cỡ có thể thay đổi tùy vào bố cục của bàn phím. Tình huống này thường thấy ở các bàn phím custom.

TÌM HIỂU SÂU HƠN VỀ CHERRY STAB

Cherry Stab phổ biến nhất nên chúng ta tìm hiểu sâu hơn về nó một chút. Stab Cherry được tạo thành từ 3 phần chính:

  • stabilizer bar
  • insert
  • và housing

Infographic explaining different stabilizer parts: bar, insert, and housing. Ba thành phần này cùng kết hợp làm việc tạo thành một khối để giữ cho các phím lớn của bàn phím cơ giảm sự xê dịch, luôn cân bằng khi gõ ở mọi vị trí, giảm âm thanh lách cách và cảm giác bập bênh khi gõ phím. Dưới mỗi phím lớn sẽ gồm 1 stabilizer bar, 2 insert, và 2 housing. Stabilizer bar thì giúp cho cả hai bên phím không bị nghiên khi gõ. Các thanh này có kích thước khác nhau tùy vào phím đang gắn bên trên. CÓ BAO NHIÊU KIỂU LẮP CHERRY STAB? Có ba kiểu gắn khác nhau cho bộ ổn định kiểu Cherry. Một là kiểu Plate-mounted, hai kiểu gắn còn lại thì đều là gắn trực tiếp và PCB (PCB Mounted). Plate mounted stabilizers infographic with case, plate, and pcb outlined. 1/ Plate-mounted Stab: đây là kiểu gắn phổ biến nhất, thường thấy ở các bàn phím stock keyboard. Trong đó các bộ ổn định được gắn vào tấm plate bên trong bàn phím thay vì gắn trực tiếp trên bảng mạch in PCB. Plate-mounted Stab tuy không hiệu quả hoàn hảo vì vẫn có khả năng bị rung lắc khi gõ mạnh, nhất là khi đi trên các Plate nhôm. Nhưng lắp ráp dễ dàng hơn, tiết kiệm chi phí và dễ hệ thống hóa khi sản xuất. 2/ Screw-In Stab: sẽ gắn trực tiếp vào PCB bằng vít. PCB có xu hướng ít bị rung hơn so với plate nên 2 kiểu stab gắn trực tiếp lên PCB sẽ vững vàng hơn. Trong 2 kiểu vặt stab vào PCB thì Kiểu lắp screw-in này được coi là tốt, bền chắc và đạt hiệu quả cân bằng nhất. Và khi bạn tháo ra, các stab này vẫn giữ nguyên vị trí không bị xô lệch trong quá trình custom hay vệ sinh phím. Screw-in stab thường thấy ở các bàn phím cơ custom không phải stock. Do đó ít phổ biến hơn nhưng dân trong nghề đã tới trình custom nhất định thì đều chuộng em này. 3/ Snap-In Stab: cũng là loại stab gắn trực tiếp lên PCB nhưng với cách kết dính khác đi. nhưng không hiệu quà bằng cách vặn vít. snap-in stabilizers

CÁC THƯƠNG HIỆU SẢN XUẤT STAB CHERRY

Môt số tên tuổi lớn chuyên về Stab kiểu Cherry như:

  • Durock: tạo ra các stab có màu tím mờ nhìn đẹp, stab bar được mạ vàng lạ mắt. đây là loại stab vừa được việc lại vừa có tính thẩm mỹ cao. Các Stab Durock đều được cắt sẵn, nghĩa là có các chân nhỏ phía dưới housing để giúp phím ổn định và cải thiện trải nghiệm gõ phím.
  • GMK: ưu điểm hợp túi tiền, mượt, được khá nhiều người ưa chuộng vì sự tối giản bình thường trong thiết kế nhưng công năng lại ổn áp lại có đủ 3 kiểu lắp cho tùy chọn.
  • ZealPC: stab bar mạ vàng, vỏ trong suốt, Stab ZealPC tương thích với hầu hết mọi bàn phím kể cả custom. hiện thương hiệu này chỉ có stab kiểu screw-in với thiết kế đai ốc có thể tùy chỉnh.
  • Everglide: có bar mạ vàng và vỏ trog suốt, giống giống ZealPC. Chúng được cắt s8a34n và có kiểu screw-in với mức giá khá nhẹ nhàng.

GMK stabilizers screw-in style Với nhiều bạn, stab chỉ là một phần quá nhỏ không đáng để tâm tới. nhưng ai đã đi vào thế giới custom thì sẽ hiểu từng thành phần nhỏ xíu đều tạo nên sự khác biệt lớn. Stab là một trường hợp như vậy. Đổi Stab, Lube Stab, cân chỉnh lại bằng cách can thiệp vật lý đều là các cách để người chơi custom cải thiện cảm giác gõ và âm thanh gõ trên bàn phím custom của mình. Bạn đã từng mở bàn phím soi kỹ từng stab bên dưới chưa?