So sánh bàn phím cơ layout ANSI vs ISO trên bàn phím cơ, khác nhau điểm nào và nên chọn bàn phím cơ layout ANSI hay ISO?

Nhắc tới keycap bàn phím cơ, có 2 khái niệm thường gặp:

• Một là Profile keycao: ý chỉ các kiểu độ cao, độ nghiêng của các hàng trên cùng một bàn phím cơ
• Hai là layout bàn phím: ANSI, ISO và JIS là 3 điển hình chuẩn của layout sắp xếp và hình dạng phím trên bàn phím cơ.
• Ngoài ra còn có một bố cục dạng khác, tập trung vào sơ đồ sắp xếp các phím như DVORAK, QWERTY…

Bài chia sẻ này tập trung nói về sự khác nhau giữa layout phím ANSI và layout ISO, xem chúng có đặc điểm gì riêng, ưu nhược điểm và cách dùng thế nào.

ANSI và ISO là gì?

ANSI là viết tắt của American National Standards Institute - Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ. ISO là viết tắt của International Organization for Standardization - Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế. Hai tổ chức này là nơi xác lập nên các nguyên tắc chuẩn hóa của nhiều sản phẩm trên thị trường, trong đó có lĩnh vực bàn phím máy tính. Bố cục bàn phím ANSI và ISO tương tự nhau, nhưng một số phím có hình dạng khác nhau, kích thước khác nhau và nằm ở các vị trí khác nhau trên bàn phím. Mời bạn xem cụ thể sự khác nhau giữa 2 loại tiêu chuẩn Bố cục này: Khác biệt chính giữa ANSI và ISO Như có nói ở trên, hai tiêu chuẩn bố cục này hầu như không khác nhau nhiều, chỉ trừ một số phím có hình dạng khác đi. Cụ thể khác biệt giữa ANSI và ISO nằm ở:

• Hình dạng của phím enter
• Vị trí của phím gạch chéo ngược
• Kích thước của các phím shift.
• Cũng có khác biệt giữa các phím Alt và tổng số phím.

KHÁC BIỆT

ANSI Layout

ISO Layout

Phím Enter - Điểm nhận diện rõ nhất giữa 2 layout

Enter có hình chữ nhật ngang, chiều cao cùng với chiều cao của một phím tiêu chuẩn

Phím Enter có hình chữ L ngược và có chiều cao bằng 2 phím bình thường.

Backslash Key

phím dấu gạch chéo ngược nằm phía trên phím enter ở ngoài cùng bên phải.

phím dấu gạch chéo ngược nằm bên trái phím enter.

Shift Keys

các phím shift phải và trái có cùng kích thước.

phím shift bên phải lớn hơn 50% so với phím shift bên trái. Còn phím shift trái có kích thước tương đương với phím điều khiển

Alt Keys

có 2 phím Alt có cùng kích thước.

có một phím Alt thông thường ở bên trái và một phím AltGr ở bên phải.

Number of Keys

Tổng cộng 104 phím hoặc 87 cho bố cục không có phím (80%)

105 phím, hoặc 88 cho tenkeyless. Phím phụ nằm cạnh phím shift bên trái nhỏ hơn.

ANSI: Ưu điểm & Nhược điểm

1/ Nếu bạn ở các nước phương Tây hoặc nhiều nước Châu Á không phải Nhật, Hàn, Trung,. Sing, ANSI có thể là bố cục quen thuộc và được dùng bởi đại đa số. Việc tìm các keycap, bộ phận thay thế, custom cho một bàn phím cơ bố cục ANSI cũng dễ dàng và có nhiều sự lựa chọn hơn. 2/ Phím Enter rộng và phím Shift trái có kích cỡ lớn nên bạn không cần phải vươn tay để với tới. 3/ Ít phím hơn đồng nghĩa với việc có thêm một chút không gian trên bàn và cũng tiết kiệm thêm một tẹo khi chơi custom phím cơ.

ISO: Ưu điểm & Nhược điểm

So với bố cục ANSI, bố cục ISO ít phổ biến hơn hẳn, về cả số người dùng lẫn khía cạnh kỹ thuật. Nếu bạn chơi custome mà đang sở hữu một con phím layout ISO, hẳn sẽ gặp vài khó khăn nho nhỏ trong khi tìm đồ chơi để lắp vào. Tuy nhiên, bản thân layout này cũng có một số ưu điểm của riêng mình, gồm: 1/ Phím dấu gạch chéo ngược gần với các ngón tay bạn hơn nên không cần phải vươn ra xa để bấm khi cần 2/ Có thêm tùy chọn phím phụ tùy chỉnh bên cạnh phím shift trái. 3/ Có phím AltGr khá có ích nếu bạn nhập ngôn ngữ sử dụng dấu trọng âm hoặc ký tự đặc biệt. Nhược điểm là Phím enter nằm xa các ngón tay, Phím shift trái nhỏ hơn và cũng xa ngón tay hơn nên bạn phải với tới chúng khi dùng. Ngoài ANSI và ISO thì còn một tiêu chuẩn bố cục bàn phím nữa cũng khác là Bố cục JIS.

Bố cục bàn phím JIS là gì?

JIS, viết tắt của Japanese Industrial Standard - Tiêu chuẩn Công nghiệp Nhật Bản là một bố cục bàn phím phổ biến khác được làm ra để nhập bằng cả ký tự tiếng Anh và tiếng Nhật. Bố cục này chỉ phổ biến ở Nhật, cũng thường được dùng bởi các bạn đang học ngôn ngữ Nhật Bản. Trong bố cục JIS này, phím cách và phím xóa lùi nhỏ hơn để nhường chỗ cho các phím ký tự tiếng Nhật bổ sung, tạo thành tổng cộng 109 phím.

Bố cục nào tốt hơn?

Mỗi bố cục tuy có ưu nhược điểm riêng và dùng ở một số thị trường nhất định, tuy nhiên không thể gọi bố cục nào là tốt nhất hay lý tưởng nhất được. Vì việc bạn chọn bố cục nào tùy thuộc vào sở thích cũng như thói quen riêng thôi. ANSI là bố cục được sử dụng rộng rãi nhất ở các nước châu Mỹ và châu Á (trừ Trung, Nhật, Hàn), trong khi ISO có xu hướng phổ biến hơn ở Châu Âu vì phím AltGr giúp nhập các ký tự đặc biệt dễ dàng hơn. Giữa hai loại, bàn phím ANSI được xem là tiện lợi hơn một chút vì bạn không cần phải vươn xa để nhấn các phím thông thường như Enter và Shift trái. Nhưng trong nhiều trường hợp, bàn phím ISO có thể tốt hơn khi cần nhập các ký tự đặc biệt như chữ cái có dấu bằng các ngôn ngữ không phải tiếng Anh. Vả lại khi một người đã quen với bố cục nào đó từ khi mới tập gõ phím thì thường họ sẽ gắn bó với nó lâu dài luôn, không màng tới phân tích ưu nhược điểm gì nữa.

Làm sao biết bàn phím bạn đang dùng thuộc bố cục nào?

Cách dễ nhất để biết bố cục bàn phím của bạn là nhìn vào phím enter. Nếu phím enter là một hình chữ nhật rộng chỉ chiếm một hàng, bạn đang có trong tay một bàn phím ANSI. Nếu phím enter có hình chữ L ngược đầu và có chiều cao tương đương 2 hàng phím thì bạn đang có bàn phím ISO.

Hai bố cục kể trên có thể custom dễ dàng như nhau không?

Thực tế là có nhiều lựa chọn cho keycap ANSI hơn là keycap ISO, đơn giản vì ANSI phổ biến hơn. Tuy nhiên với sự phát triển và lan tỏa của ngôn ngữ, cũng như yêu cầu tiện dụng khác nhau ở nhiều ngành nghề, bố cục ISO cũng không còn khó tìm keycap như hồi xưa. Ngày nay bạn vẫn có thể tìm ra rất nhiều lựa chọn thay thế keycap cho một bàn phím cơ bố cục ISO. Và một khi đã tìm được bộ keycap đúng ý, đúng bố cục và đúng kích cỡ từng phím thì viêc thay vào đổi chỗ vẫn diễn ra bình thường như nhau trên cả bàn phím ANSI lẫn ISO. Về mặt kỹ thuật thao tác thì không có bất kỳ khác biệt nào.