Chú ý gì khi thay switch và keycap trên bàn phím cơ hot swap?

Các bàn phím cơ hot swap được tiếng là dễ dàng cho dân chơi custom, thường được mô tả qua cụm từ “tháo ra lắp vào” cho cả keycap và switch. Nhưng sự thực là khi thay switch và keycap trên bàn phím cơ hot swap cần nhiều lưu ý hơn chứ không đơn giản qua loa như chúng ta nghĩ.

Lưu ý #1: Không dùng tay gỡ keycap và switch

Mà thay vào đó, bạn nên dùng dụng cụ chuyên dụng (hàng chính hãng càng tốt). Hai món chính cho thao tác thay switch và keycap bao gồm: keycap puller và switch puller. Dùng tay không tháo keycap và switch có thể đụng chạm và làm hư switch cũ, keycap cũ, làm ảnh hưởng tới bo mạch chính PCB của bàn phím (cái này là tối kỵ). Thậm chí một số bạn còn dùng các dụng cụ sắc nhọn bên ngoài như kềm, nhíp, đầu kéo để thao tác. Đây cũng là việc rất không nên. Các hậu quả trên còn dễ xảy ra hơn. Ví dụ cụ thể nhất là trường hợp thay switch cơ, nhất là các loại 5-pin rất khó tháo bằng tay. Nếu cố công dùng lực mạnh để kéo, có thể làm hư ngay switch, gãy chân kim loại hoặc các pin mặt sau switch, hay hư cả PCB.

Lưu ý #2: Nên chọn các dụng cụ có thiết kế công thái học.

Mỏi tay sẽ khiến động tác lọng cọng, đuối dần và không còn giữ được sự chính xác ban đầu. Dụng cụ có thiết kế công thái học, được tính toán kỹ từ kích cỡ, chiều dài, đường cong, góc cầm qua kinh nghiệm của nhà sản xuất sẽ giúp bạn làm nhiều sẽ đỡ bị mỏi tay.
Keycap Puller Filco với phần tay cầm thiết kế công thái học hỗ trợ dùng lâu không mỏi tay Như keycap puller của Glorious hoặc của Filco, phần cán được kéo dài làm bằng thép cứng chắc an toàn cho phím. Còn phần tay cầm bằng nhựa cứng, được thiết kế lõm cong ở một số nơi khớp với hình dáng ngón tay của người dùng. Lúc thao tác, ngón tay tì vào đây vừa có nhiều lực hơn vừa được nâng đỡ tốt hơn. Bạn có thể nghĩ làm sao gỡ keycap hay gỡ switch thôi lại mỏi tay, chúng nhìn quá nhỏ mà. Chuyện này đúng nếu bạn chỉ là vài keycap hay vài switch, nhưng sẽ khác nếu bạn thay cả bàn phím với hơn một trăm phím, hơn trăm switch (fullsize), tay nhiều khi còn run rẩy luôn ấy.

Lưu ý #3: Khi thấy khó, nên dừng lại

Trong bất kỳ bước nào của quá trình thay keycap và thay switch, nếu bạn thấy có chỗ gì cấn cấn, khó khó hay sai sai, không khớp với nhau thì tốt nhất là nên dừng lại, lấy ra xem kỹ lại kết cấu của các chi tiết. Tìm chỗ sai sai kia là gì rồi thực hiện lại thao tác, không cố gắng dùng sức làm tiếp.
Khi nào thấy khó và kỳ kỳ thì nên dừng lại ngay, xem xét kỹ và làm lại các thao tác, cố gắng dùng lực sẽ có thể dẫn tới hư hỏng và ảnh hưởng tới mạch Nếu cố chèn ép, hoặc đẩy vào, rút ra mạnh tay bạn sẽ có thể làm tổn hại tới PCB, làm gãy phím, switch cũ hoặc mới, nhiều nguy cơ có thể xảy ra nếu cố tiếp tục.

Lưu ý #4: Mua phụ kiện và dụng cụ cùng hãng sẽ đảm bảo mọi tương thích tốt hơn

Tương thích là một vấn đề quan trọng khi lựa chọn bất kỳ bộ phận custom nào. Chỉ cần một chi tiết nhỏ không khớp, thừa, thiếu, ngắn, dài hơn đều khiến bạn phải vật vã điều chỉnh hoặc bỏ luôn vì không gắn vào được. Vừa tốn tiền vừa mang cái bực vào người. Đó là lý do mà hiện nay nhiều bạn chơi custom keyboard thường chọn các thương hiệu lớn chuyên về custom như Glorious. Các hãng này đã dày công xây dựng sẵn một hệ sinh thái rộng khắp, luôn có sẵn và luôn tương thích tốt với nhau để người dùng thỏa sức rong chơi với khái niệm custom bàn phím. Họ làm ra một bàn phím cơ hot swap cùng các phụ kiện như switch, keycap, plate, top frame… và các dụng cụ dùng cho quá trình tháo gỡ custom thì cũng được sản xuất để phù hợp với bàn phím cơ cũng như các phụ kiện tương ứng của hãng. Rõ ràng với những hãng chuyên như vầy, quá trình chơi custom của bạn sẽ còn dễ dàng, tiện lợi hơn nhiều.

Lưu ý #5: Quen tay cũng không nên làm thật nhanh

Thực hiện cùng một thao tác sau một thời gian và qua nhiều lần có thể giúp bạn thao tác nhanh hơn. Nhưng khi làm nhanh là khi dễ chủ quan, dễ mắc sai sót hơn. Cần làm từ tốn, kiên nhẫn và vừa phải. Dành thời gian một chút cho quá trình thay, gắn switch, keycap còn là lúc để bạn nhớ lại tình yêu mình đã dành cho bộ môn tốn thận này. Nhẫn nha nhấm nháp từng chút một cũng là một trong các thú vui của người chơi custom. Vài lưu ý chung cho phần tháo ráp keycap và switch trên các bàn phím cơ hot swap hy vọng đã mang tới cho bạn những đầu dòng đáng chú ý trước khi bắt đầu làm hoặc cả khi đã thành thạo. Chúc cả nhà chơi custom thật vui.