Cách tối ưu độ trễ trên các bàn phím cơ Bluetooth

Cái gì trễ cũng không tốt, dù là một cuộc hẹn hay bàn phím và chuột máy tính. Công nghệ hiện đại đã đưa giới hạn của các thiết bị điện tử lên cao nhất có thể. Những thứ đã từng tồn tại độ trễ gây khó chịu ra mặt giờ đã được tối ưu rất nhiều. Hôm nay trong bài chia sẻ này mình sẽ cùng bàn tới độ trễ bàn phím cơ, đặc biệt là bàn phím cơ Bluetooth, cách thức nhận diện và phương pháp tối ưu độ trễ này

[Xem thêm Lợi hại những chiếc bàn phím cơ Bluetooth và cách chọn bàn phím cơ Bluetooth sao cho hợp lý]

Bàn phím cơ Bluetooth bị trễ, sự thật có thật nghiêm trọng như lời đồn?

Nói riêng về bàn phím cơ. Bàn phím có độ trễ cao hầu như không còn chỗ đứng trong thị trường. Ngay cả các bàn phím cơ Bluetooth trước giờ vẫn thường bị e ngại về tốc độ . Nhưng sự thật là thường thì dùng bình thường sẽ không nhận ra, chỉ khi bạn có các yêu cầu đặc biệt như chơi game tốc độ cao hoặc đấu eSport.
Các cách tối ưu độ trễ trên các bàn phím cơ Bluetooth Trong các trường hợp này cần xác định rõ sự chậm trễ mà bạn có thể thấy được khi chơi các trò chơi nhanh đó đến từ đâu: từ PC, chuột hay bàn phím. Biết đúng bệnh thì mới chữa được tận nguồn. Nếu đúng là đến từ độ trễ của bàn phím cơ thì một số vấn đề khó chịu có thể gặp phải sẽ làm:

• Lỗi lặp phím
• Dính phím
• Hiển thị sai thông tin

Chuyện này không chỉ xảy ra khi bạn chơi game tốc độ nhanh mà còn có thể xảy đến khi bạn làm công việc nhập liệu tốc ký hoặc lập trình tốc độ như bắn rap. Thực chất, độ trễ của một bàn phím cơ, nhất là bàn phím cơ Bluetooth đến từ nhiều nguyên nhân. Nhưng cái thường khiến mọi người lo lắng (và hay nghe đồn) nhiều nhất là từ chất lượng kết nối Bluetooth thì hóa ra lại là thứ ít đáng để lo nhất. Vì sao không đáng lo thì mời bạn xem tiếp mục tiếp theo này.

Nguyên nhân của độ trễ bàn phím cơ Bluetooth và cách khắc phục

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới độ trễ trên các bàn phím cơ Bluetooth, chứ không chỉ là do bản chất kết nối Bluetooth. Chỉ có cách xác định đúng nguyên nhân độ trễ, chúng ta mới có thể tìm ra được biện pháp khắc phục tương ứng thật sự mang lại hiệu quả, triệt tiêu hoặc đưa độ trễ bàn phím về gần như bằng Không.

1/ Kết nối Bluetooth tiết kiệm điện, không dây tiện thì có tiện nhưng sẽ bao gồm độ trễ

Bàn phím cơ không dây kết nối Bluetooth đang là xu hướng của thời đại, nhất là khi công việc đòi hỏi đi lại nhiều, khả năng kết nối đa thiết bị tăng lên để đảm bảo sự linh hoạt của người dùng. Nhiều bàn phím cơ có khả năng kết nối Bluetooth hiện đại 5.1 trở lên và hoạt động tốt với tối đa 4 thiết bị cùng lúc. Tuy tiện lợi và linh động là thế, nhưng Bluetooth là kết nối tiết kiệm năng lượng nên thường luôn tồn tại một độ trễ trong quá trình truyền tín hiệu. Độ trễ thường thấy là khoảng 8ms. Dĩ nhiên tầm này thì mắt thường dễ gì nhận ra, nhưng nếu bạn chơi game tốc độ nhanh thì nó sẽ hiện nguyên hình, nhất là trong các trận combat căng thẳng hay phải so đo từng mili giây một trên màn hình để xem ai nhanh hơn ai. Lúc này chỉ cần chậm 1 ms thôi cũng đã là vấn đề, đừng nói là những vài ms.

Ai nên dùng bàn phím cơ Bluetooth thế nào và các cách tối ưu độ trễ trên các bàn phím cơ Bluetooth ra sao?

Nếu dùng bình thường để làm việc, gõ máy, chơi game giải trí >> độ trễ trên hầu hết các bàn phím cơ Bluetooth chất lượng là KHÔNG ĐÁNG ĐỂ LO. Đa phần không ảnh hưởng tới trải nghiệm dùng hoặc độ nhạy, độ chính xác của ký tự hiện lên màn hình khi gõ. Nếu dùng bàn phím cơ Bluetooth để chơi game tốc độ nhanh hoặc gõ tốc ký >> bạn cần lưu ý chọn các bàn phím cơ Bluetooth có các tiêu chí sau:

• Chất lượng cao, bền bỉ từ các thương hiệu lớn
• Kết nối Bluetooth hiện đại (5.1 trở lên) để đảm bảo cập nhật nhất, tốt nhất trong các thế hệ Bluetooth
• Kết nối cùng lúc từ 3 thiết bị trở lên, tốt nhất là 4 thiết bị cùng lúc để tối đa hóa độ linh hoạt

Cách khắc phục độ trễ từ kết nối trên các bàn phím cơ Bluetooth Trong hộp sản phẩm có kèm dây cáp USB-C rời. Dây cáp này dùng để kết nối bàn phím cơ với các thiết bị không hỗ trợ Bluetooth và cũng là để gắn vào PC/ laptop triệt tiêu độ trễ khi chơi game hay gõ tốc ký.

2/ Nguyên chân chủ quan đến từ tốc độ gõ chậm hoặc kém chính xác của người dùng

Cái này hoàn toàn chủ quan liên quan đến kỹ năng gõ máy của từng người. Không còn cách nào khác là cải thiện bằng cách nâng cao khả năng tốc độ gõ máy của mình. Cách tốt nhất để nhận diện nguyên nhân này là hãy so sánh tốc độ hiển thị chính xác với một người khác gõ nhanh hơn bạn trên cùng bàn phím. Hãy cùng đấu với nhau một trận là biết được ngay nguyên nhân có phải do bạn bấm chậm tay người ta một nhịp không. Bạn có thể dùng các phần mềm/ trò chơi hỗ trợ luyện tập gõ phím nhanh, mỗi ngày luyện chừng 20-30 phút là chỉ sau một tuần đã thấy tác dụng khác biệt hẳn. Có thể hơi tốn công và cần quyết tâm kiên nhẫn một chút, nhưng kết quả hoàn toàn xứng đáng. Sau này làm việc chơi game gì việc gõ cũng năng suất hơn hẳn.

3/ Độ trễ do các nguyên nhân chung mà bất kỳ bàn phím nào không chỉ bàn phím cơ Bluetooth đều có thể gặp phải

A/ Switch travel distance và switch actuation point

Switch travel distance là tổng hành trình của switch từ khi nhấn phím xuống cho tới khi chạm đáy. Switch Actuation Point là điểm nhận phím. Điểm nhận phím có thể ở cuối hoặc đâu đó trên giữa hành trình. Nhận phím càng nhỏ thì phím càng nhạy và càng có khả năng gõ nhanh hơn. Nếu quãng đường đi của switch ngắn nhất + điểm truyền động có giá trị cao nhất >> sẽ cho ra chiếc bàn phím có độ trễ ít nhất. Nghĩa là nếu dùng bàn phím cơ có điểm truyền động cao và dùng ít lực hơn thì sẽ lại càng giảm được độ trễ của bàn phím một lần nữa. Cùng xem qua danh sách liệt kê các thông số so sánh giữa các loại bàn phím khác nhau ta sẽ thấy được sự khác biệt Thứ tự từ trái sang: Loại switch | Travel distance | Typical actuation point

• Switch cắt kéo | 1~3mm | Đến tận cùng
• Switch cơ low-profile | ~3mm | 1.2mm
• Bàn phím vòm cao su | 3.5~4mm | Đến tận cùng
• Memchanical | 4mm | Đến tận cùng
• Switch cơ học | ~4mm | ~2mm

Có thể thấy tổng hành trình của bàn phím vòm cao su tuy tương đương với bàn phím cơ học, nhưng vì điểm nhận phím lớn hơn (bằng tổng hành trình) trong khi switch cơ học có điểm nhận phím chỉ =< điểm nhận phím nên switch cơ học lúc nào cũng giúp gõ nhanh, nhạy và chính xác hơn. Môt số bàn phím đặc biệt dùng switch điện dung Topre có cơ chế hoạt động dựa trên từ trường hoàn toàn khác cơ học, nên có khả năng chỉnh được điểm nhận phím cao thấp tùy theo thói quen dùng của mỗi người.

B/ Do từng khâu trong quá trình dữ liệu có tồn tại độ trễ

Bàn phím được gõ và ký tự hiện lên màn hình, toàn bộ quá trình này đi qua các bước truyền dữ liệu sau đây: 1/ Nhập liệu chính là quá trình vật lý mô tả thao tác nhấn một phím trên bàn phím. 2/ Tốc độ mã quét (keyboards scan rate) là tần suất mà chip vi tính (MCU) đọc được các phím. Ở bàn phím không cơ học, khi phím được bấm MCU sẽ nối kết với tất cả các phím trên cùng bàn phím để nhận ra phím nào đang có sự thay đổi về mặt vật lý. Nó kiểu như đi gõ cửa từng nhà hỏi Anh đã ăn tối chưa vậy đó. Nên sẽ tốn nhiều thời gian. Đó chính là một trong những lý do khiến bàn phím cơ nổi bật hơn tất cả vì có độ trễ cực thấp. 3/ MCU processing (Matrix quét bàn phím) là thời gian cần thiết cho vi điều khiển xử lý đầu vào >> độ tương thích của bàn phím và CPU càng tốt thì độ trễ ở khâu này càng bị hạn chế. 4/ USB polling là tần suất mà PC kiểm tra đầu vào từ bàn phím 5/ Tần số quét (scan frequency)Tốc độ quét của mỗi bàn phím có thể rất khác nhau. Về lý thuyết, nếu một phím sẽ được nhấn nhanh hơn tốc độ quét (dù phần trăm giây là rất nhỏ). Nói cách khác khoảnh khắc quét của bàn phím sẽ không đồng bộ với khoảnh khắc phím được ấn xuống. Nên tần số càng thấp thì chu kỳ lặp lại của việc quét càng thấp, và độ trễ càng cao.
Chọn bàn phím cơ Bluetooth tương thích đúng hệ điều hành cũng là một trong các cách tối ưu độ trễ trên các bàn phím cơ Bluetooth Như vậy, trong suốt hành trình tạo ra một ký tự trên màn hình, mỗi bước đường đều có thể xuất hiện độ trễ. Tình trạng này có thể xảy ra với bất kỳ bàn phím nào không nhất thiết là bàn phím cơ hay bàn phím cơ Bluetooth. Để hạn chế tối đa những độ trễ phát sinh trong quá trình truyền dữ liệu bên trong mà không đến từ kết nối Bluetooth, bạn chỉ có thể:

• Mua hàng chính hãng các thương hiệu lớn. Bàn phím sẽ luôn được đảm bảo chất lượng từ bên trong
• Mua bàn phím tương thích với hệ điều hành. Dùng máy Mac thì nên dùng bàn phím cơ chuyên dụng dành cho máy Mac, dùng Win thì mua bàn phím dùng Win. Tương thích tốt sẽ độ trễ bên trong đi rất nhiều.
• Chú ý thêm thông số scan frequency khi mua bàn phím. Số này càng thấp thì bàn phím hoạt động càng hiệu quả.

C/ Switch Bouncing Rate

Bên trong các switch cơ học, khi hai miếng kim loại chạm vào nhau, luôn có một unstable signal gây ra bởi các rung động của tiếp điểm. Đây được gọi là độ nẩy (bouncing). Độ nẩy càng lớn thì độ trễ cũng lớn theo, nên khi sản xuất bàn phím, các nhà thiết kế switch luôn trông chờ vào một kỹ thuật mới để hạn chế thấp nhất độ nẩy này giúp bàn phím của họ nhạy nhất có thể. Nhưng hiện tại, trong khi chờ thứ gì đó mới hơn, thì nhiệm vụ của người dùng là Chọn các bàn phím cơ Bluetooth có có Switch Bouncing Rate càng thấp càng tốt. Nếu đã định đầu tư một chiếc bàn phím cơ không dây ra trò để chiến game thứ dữ thì bạn nên mua bàn phím tại các nhà phân phối uy tín, chọn thương hiệu lớn có uy tín và hỏi kỹ thông tin về Switch Bouncing Rate. Kết luận: Trên đây là tổng hợp các cách Tối ưu độ trễ trên các bàn phím cơ Bluetooth. Nói thì dài đại khái là nếu bạn dùng bàn phím cơ Bluetooth cho các nhu cầu thông thường làm việc giải trí thì cứ vô tư đi, độ trễ không là gì cả. Bạn chỉ nên quan tâm tìm hiểu và tìm cách tối ưu hóa nó nếu đang có ý định đi theo con đường gamer chuyên nghiệp hoặc muốn thành tuyển thủ eSport thôi.