Bàn phím cơ có thật sự bền và tuổi thọ cao hơn bàn phím thường?

Bạn đã nghe nhiều về bàn phím cơ với độ bền vượt trội và tuổi thọ cao hơn nhiều so với bàn phím thường. Thực chất có đúng như vậy và nếu có, yếu tố nào đã làm nên độ bền của các bàn phím cơ. Mời bạn cùng tìm hiểu trong bài chia sẻ này.

Bàn phím cơ cổ điển thuần túy có tuổi thọ bao lâu?

Một chiếc bàn phím cơ cổ điển kinh điển có thể có tuổi thọ lên đến 10 năm tùy vào mức độ sử dụng và cách dùng. Nguyên nhân chính là vì bên dưới từng phím của bàn phím cơ là một switch cơ học có độ bền lên đến 50 triệu lần nhấn phím (như switch Cherry). Và trong quá trình dùng, nếu có một bộ phận nào đó gặp vấn đề, bạn hoàn toàn có thể thay thế được, càng dễ dàng hơn nếu đó là bàn phím cơ có thiết kế mạch hot swap. Nếu chọn mua một chiếc bàn phím cơ có tính năng tập trung, tinh giản, hướng về cổ điển từ một thương hiệu lớn thì tuổi thọ lại càng có xu hướng cao hơn nữa. Trong khi đó, trung bình một bàn phím bình thường - bàn phím màng, có tuổi thọ được quyết định bởi độ bền các phím và lớp màng cao su bên dưới, chỉ tồn tại được trong khoảng tầm 4 năm trong trường hợp dùng loại tốt. Nếu dùng các bàn phím màng bình thường, giá rẻ, tuổi thọ còn thấp hơn. Vả lại bàn phím màng một khi đã hỏng thì khó lòng có thể sửa được, không thể thay thế từng phần để đổi thứ đã bị hư như một bàn phím cơ.

Vì sao bàn phím cơ lại có được tuổi thọ cao như vậy?

Khi mới nhìn qua, nếu chưa từng chạm tay vào bất kỳ bàn phím cơ nào, bạn sẽ dễ nhầm tưởng các bàn phím đều như nhau. Sự khác biệt thực chất đến từ bên trong, sẽ cảm nhận được khi lần đầu tiên bạn chạm tay vào phím gõ thử. Bàn phím cơ có tuổi thọ cao ấn tượng với chất lượng tốt hơn hẳn so với bàn phím thông thường nhờ vào các Bộ phận và Cấu trúc xây dựng bền vững. Từng phím bấm trên bàn phím cơ đều có bên dưới một switch đọc lập, đó là lý do khi bạn gõ trên bàn phím cơ, cảm giác, phản hồi riêng của từng phím lại trở nên rất đặc biệt, khác hẳn với cảm giác gõ trăm phím như một, bottom out và nhẹ tưng, lún như cao su trên các bàn phím màng. Các switch dưới phím bấm có tuổi thọ cực kỳ cao. Đơn cử như switch Cherry có tuổi thọ 50-100 triệu lần bấm, tương đương với gần vài chục năm đời sống, một con số mà không phải thiết bị điện tử nào cũng dễ dàng có được. Đây là cốt lõi dẫn đến độ bền đáng nể của các bàn phím cơ. Đơn cử như bàn phím cơ IBM Model M được sản xuất lần đầu năm 1984, cho tới nay vẫn còn nhiều chiếc hoạt động tốt khi tuổi thọ đã lên đến hơn 25 năm tuổi. Tuy bàn phím này dùng switch lò xo khóa cũ thay vì kiểu switch Cherry chúng ta thường nghe tới nhưng IBM Model M là bàn phím đầu tiên minh chứng thiết kế bàn phím cơ học có tuổi thọ vượt trội. Nếu so với bàn phím màng hoặc các bàn phím kiểu chicket thì sao? Các bàn phím này vốn ra đời từ yêu cầu thực dụng của thị trường. Chúng được sản xuất hàng loạt cho đại đa số người dùng với giá rẻ, chi phí sản xuất thấp, tiến trình sản xuất nhanh.

Một lý do nữa khiến bàn phím cơ bền bỉ hơn bàn phím thường: chúng có các bộ phận có thể thay thế được.

Nếu có vấn đề xảy ra với bàn phím cơ của bạn, bạn có hể thay thế được vài bộ phận và có nhiều cách để khắc phục, như đặt hàng phụ kiện online và dành thời gian để lắp ghép lại, thay thế bộ phận đã cũ hoặc đã hư hỏng hay đơn giản là không còn thích nữa. Nói như vầy cho đơn giản. Bàn phím cơ khá giống với PC. Khi một bộ phận nào đó trên PC bị hư hỏng, bạn có thể mua một bộ phận mới để thay thế, như thay RAM, thay card màn hình chẳng hạn. Câu hỏi đặt ra tiếp theo là bộ phận nào trên bàn phím cơ có khả năng hỏng cao hơn? Đầu tiên là Switch. Tiếp theo là Keycap và Stab.

• Switch: dù có tuổi thọ cao từ 30 triệu lần bấm trở lên nhưng vẫn có khả năng rủi ro bị hỏng hóc vì nhiều lý do. Tuy nhiên hư switch nào thì thay switch đó, bạn có thể mua một switch rời bên ngoài gắn vào thay thế hoặc thay cả dàn switch mới nếu muốn với nhiều mức giá đa dạng tùy loại.
• Keycap: do không đủ độ dày hoặc bấm mạnh tay trong thời gian dài. Nhưng bạn cũng không cần phải quá lo vì mọi bàn phím cơ đều có thể thay keycap dễ dàng chỉ với một công cụ duy nhất - keycap puller - và thao tác gọn nhẹ đơn giản. Giá keycap cả loại lẻ hoặc cả bộ đều có giá rất phong phú, tùy ngân sách có thể dễ dàng mua loại phù hợp.
• Stab: Stab là thanh ổn định nằm bên dưới các phím lớn, dài để đảm bảo việc bấm phím diễn ra cân bằng, ổn định, không bị cảm giác gập ghềnh, chông chênh khó chịu. Các Stab sau thời gian chịu nhiều lực bấm mạnh cũng có thể bị hư. Bạn cũng có thể thay stab dễ dàng bằng cách gỡ chúng ra khỏi PCB và thay vào cái mới với giá cả cũng khá phải chăng tùy loại.

Những đặc tính nào làm cho bàn phím cơ có tuổi thọ cao hơn?

Bàn phím cơ có nhiều lựa chọn, từ thương hiệu, thiết kế, kiểu kết nối, kích cỡ cho đến các tính năng đi kèm. Mỗi chọn lựa vì thế đều khác nhau mang lại trải nghiệm riêng cho người dùng. Nếu bạn đặc biệt chú ý đến tuổi thọ của bàn phím cơ trong tương lai thì có thể ưu tiên các đặc tính sau đây, vì chúng sẽ giúp bàn phím tối đa hóa tuổi thọ của mình. 1/ Cáp nguồn có thể tháo rời Bàn phím cơ có cáp nguồn USB có thể tháo rời có xu hướng bền hơn bàn phím có cáp cố định không thể tháo rời. Vì nếu cáp có bị hỏng theo thời gian hay vì bất cứ lý do nào khác thì bạn hoàn toàn có thể thay thế nó dễ dàng bằng một sợi cáp với kết nối tương tự. 2/ Nếu được hãy đầu tư cho một bàn phím có khả năng chống thấm nước Không ai biết chuyện gì sẽ xảy ra trong thời gian dài dùng bàn phím. Rất có thể lúc nào đó bạn sẽ làm rơi, bắn hoặc đổ nước lên bề mặt bàn phím. Nước tràn vào keycap, đi vào switch làm rỉ sét phần lá kim loại phía trong switch. Tệ hơn còn có thể tiến sâu vào bảng mạch gây hỏng hóc nghiêm trọng cho việc nhận tín hiệu. Vì vậy một chiếc bàn phím cơ có khả năng chống thấm nước sẽ góp phần duy trì tuổi thọ cho bàn phím, giảm thiểu rủi ro bàn phím bị hỏng do tràn nước. Các bàn phím có khả năng chống thấm nước thường có giá cao hơn và cũng có ít sự lựa chọn hơn trên thị trường. Nhưng nếu bạn thật sự coi trọng chất lượng tuyệt đối, thì đây là một yếu tố nên cân nhắc trong danh sách lựa chọn bàn phím cơ. 3/ Bàn phím cơ có Case bằng nhôm Case là một phần quan trọng trong cấu tạo bàn phím cơ. Case không chỉ đóng vai trò bảo vệ các linh kiện bên trong khỏi hư hỏng do tác động vật lý từ bên ngoài mà còn góp phần định hình cảm giác và âm thanh khi gõ phím. Tùy thuộc vào chất liệu làm case, độ dày mỏng, kết cấu có nhiều khoảng không hay không mà cảm giác gõ và âm thanh phát ra cũng sẽ khác nhau. Các bàn phím cơ giá sinh viên thường làm với phần case bằng nhựa. Vỏ nhựa dẻo, có thể sản xuất đại trà nhanh chóng, giá thành rẻ nhưng đồng thời nó cũng dễ bị trầy xước, dễ bị uốn cong hơn các vật liệu khác. Cho nên về tuổi thọ case bằng nhựa sẽ không bền được như case nhôm. Tuy vậy nếu chọn một chiếc bàn phím cơ có case nhôm bạn sẽ phải cân nhắc đặc tính đặc trưng của chất liệu này: đắt hơn, nặng hơn, nhưng đổi lại độ bền cao, khó bị trầy xước, khó bị uốn cong và bảo vệ tốt hơn bàn phím cơ. Chưa kể case nhôm còn tạo ra được âm thanh chắc nịch, tiếng có chiều sâu hơn hẳn case nhựa, nên giới chơi phím cơ đặc biệt là các bạn thích custom phím cơ rất ưa chuộng. 4/ Keycap ABS cũng được, PBT cũng được nhưng cần đủ dày và có stab tốt Có thể đâu đó bạn đã nghe người ta nói key cap PBT bền hơn keycap ABS. Sự thật là chất liệu nhựa nào cũng tốt cả các bạn ạ. Miễn là keycap đủ độ dày, có các thanh nhựa cường lực ở mặt trong phím để chịu lực tốt hơn, được in ký tự với kỹ thuật in có độ bền cao (như double shot hoặc die-sub). Phía dưới các phím dài, phím lớn cần có bộ stab phù hợp, hạn chế tình trạng cạ xước vào phím, giữ cân bằng tốt cả khi bấm phím nhanh. Có được 3 đặc tính này, keycap của bạn sẽ có độ bền vượt trội hơn các keycap dạng mỏng hoặc không được trang bị stab tốt. 5/ Không cần có đèn RGB Bộ đèn RGB nhấp nháy đủ màu với đủ mọi sắc thái và hiệu ứng có thể khiến bạn thấy thú vị trong thời gian đầu chơi game nhưng lâu dần có thể không tốt cho điều tiết của mắt, trông cũng khá sốc nổi khi bạn ngày một trưởng thành hơn. Đồng thời dàn đèn RGB có thể sẽ gặp sự cố theo thời gian. Tuy nhiên khác với keycap, switch hay stab, đèn hư thì không dễ thay đâu các bạn ạ. Ngoài ra, RGB đồng nghĩa với có thêm nhiều chi tiết được hàn vào PCB hơn, tạo nên áp lực và có thêm cơ hội hỏng hóc ngay trên PCB của bàn phím. Vì vậy dễ làm ảnh hưởng không tốt đến tuổi thọ của cả bàn phím.