Artisan keycap, vì sao khiến nhiều dân độ phím mê quên lối về?

Artisan keycap hay còn gọi là Keycap thủ công, là một trong những niềm đam mê lớn của không ít dân độ phím. Bạn đã biết gì về dòng keycap đặc biệt nào? Lý do gì khiến nó trở nên thu hút với nhiều người đến độ không tiếc tiền săn lùng, đầu tư? Mời bạn cùng tìm hiểu trong bài chia sẻ sau.

Artisan keycaps – phím nghệ thuật là gì?

Artisan keycao, đúng như tên gọi, là các phím độc lạ được làm thủ công từ các nghệ nhân chuyên và không chuyên. Người ta gọi mỗi artisan keycap là một tác phẩm nghệ thuật thu nhỏ, không chạy theo thị hiếu. Cả thế giới ngoài kia dù có đang đổ dồn sang một hướng đi nào đó thì artisan keycaps vẫn luôn có một lối đi riêng, một nhóm khách hàng riêng nhất định và không bao giờ lỗi thời. Có thể so sánh như vầy: tất cả các mẫu keycap xinh đẹp bạn đang thấy trên thị trường (theo nhóm, theo bộ, theo kích thước, theo chủ đề bộ sưu tập, thậm chí là các dòng novelty keycap) đều được sản xuất công nghiệp, với sự trợ giúp của máy móc, làm ra hàng loạt và bán cho người dùng. Đó là hàng công nghiệp. Còn với Artisan keycap, vẫn có sự trợ giúp của máy móc, nhưng từng chi tiết, từng công đoạn làm ra đều độc nhất, không có bộ khuôn thứ hai, với pantern, màu sắc, các chất liệu kỳ công chọn lựa, hoàn toàn bằng thủ công và dựa vào ý tưởng sáng tạo của nhà thiết kế. Artisan keycap có thể được xem là đồ thủ công hoàn toàn.

Artisan keycap và những khác biệt lớn so với keycap thông thường?

Điều đầu tiên cần lưu ý là Artisan keycap là các nút bấm phím ký tự trên bàn phím được thiết kế và làm ra hoàn toàn thủ công. Tuy nhiên không phải lúc nào chúng cũng được phục vụ cho mục đích bấm phím thông thường hoặc là thứ bạn muốn chạm tay vào hàng ngày khi gõ phím. Đôi khi Artisan kyecap có tác dụng như một điểm nhấn mỹ thuật lớn trên bàn phím, hay gắn liền với một sở thích, gợi nhớ một trò chơi, đại diện cho nhân vật yêu thích của bạn, thậm chí là hiện thân của tâm trạng, kỷ niệm hoặc một tác phẩm nghệ thuật mà bạn ngưỡng mộ. Về mặt hình thái, chúng không nhất thiết phải làm từ nhựa mà có thể từ bất kỳ chất liệu nào khác, tùy cảm hứng người sáng tạo. Artisan keycap cũng không nhất định phải nghiêm túc, hiện rõ ký tự trên bề mặt, mà đôi khi rất ngớ ngẩn, ngô nghê, nhưng cũng có thể cực kỳ xinh đẹp, lộng lẫy. Và khác với các keycap lẻ hay keycap bộ người ta thường mua về để customize, một keycap artisan thường có giá cao, khó săn lùng, có một không hai và luôn được các nhà sưu tầm nâng như nâng trứng, hứng như hứng hoa. Có người còn để tâm sắm hẳn những chiếc hộp gỗ dễ thương để lưu giữ riêng từng artisan keycap. Cá nhân/ nhóm/ tập thể làm ra (gồm cả thiết kế, tạo hình, thành phẩm) các artisan keycap không được gọi như một công ty/ nhà sản xuất keycap, mà thường được xem như các nghệ nhân thực thụ, nơi từng chiếc keycap tạo ra đều mang dấu ấn riêng, có câu chuyện đằng sau và đôi khi chỉ làm một lần duy nhất theo đặt hàng riêng của khách hàng. Artisan keycap cũng là một trong số những nhóm ngành kinh doanh ngách, nhỏ lẻ hầu như không bị ảnh hưởng bởi Covide-19, ngược lại còn có dấu hiệu thăng hoa sau đó. Bởi thời gian làm việc tại nhà (và thói quen làm việc tại nhà được thiết lập sau đại dịch) khiến người ta ngày càng quan tâm đến set up PC, thiết bị ngoại vi tại nhà sao cho cá nhân hóa, đẹp mắt và mang lại nhiều hứng thú làm việc nhất. Artisan keycap hay ở chỗ, chỉ là một chiếc keycap nhỏ bé, nhưng có thể biến thành thứ gì đó của riêng từng người, theo cách đặc biệt ấn tượng. Hơn nữa còn lan tỏa dấu ấn đó, phong cách đó đến cả góc bàn làm việc/ chơi game, nơi bạn dành ra khá nhiều thời gian trong ngày.

Ưu và nhược điểm của Artisan keycaps

Ưu điểm: Artisan keycaps có thể dễ dàng dùng cho tất cả mọi người, chỉ cần bạn biết mình muốn gì? Bạn là người yêu mèo, có thể tìm thấy những phím hình mèo may mắn, bạn là người yêu thiên nhiên có hẳn những bộ sưu tập rừng rậm màu xanh dành cho bạn, hay bạn là người lớn tâm hồn trẻ con muốn sưu tầm bộ artisan keycap siêu anh hùng thì luôn có 1001 lựa chọn dành cho bạn. Chất liệu làm ra artisan keycaps đa dạng: nên bạn tha hồ chọn chất liệu yêu thích cho mình như: nhựa, đất sét, gỗ, acrylic, nhôm, hợp kim quý… Tùy theo sở thích cá nhân và phù hợp với đôi bàn tay mà bạn sẽ chọn cho mình một loại chất liệu phù hợp. Đương nhiên giá thành theo đó cũng sẽ thay đổi. Artisan đại diện cho cá tính và gu thẩm mỹ của bạn: giống như novelty keycap hay các set keycap customized theo nhu cầu, một khi đã chọn mua và thay vào bàn phím, bạn đã thể hiện ra cá tính và chất riêng của mình. Những phím Artisan keycaps đẹp có thể giúp bàn phím nâng lên một đẳng cấp khác về mặt thẩm mỹ. Nhược điểm: Artisan keycap rất đắt. Đó là điều đầu tiên mà bạn phải cân nhắc trước khi mua chúng về. Gì cũng có giá của nó và giá của artisan là không hề thấp đâu. Lý do nằm một phần ở khâu chế tác một artisan tương tự như việc làm ra một tác phẩm nghệ thuật thu nhỏ, phức tạp, tốn nhiều công sức và sự sáng tạo của người nghệ nhân. Khi bạn mua một artisan keycap bạn đã mua một tác phẩm nghệ thuật không chỉ là một keycap sản xuất đại trà thường thấy từ các nhà máy. Thời gian làm khá lâu, một số mẫu phải đặt hàng riêng trước đó hàng tháng trời. Các công đoạn làm ra artisan keycap khá cầu kỳ và tốn nhiều thời gian nên tổng thời gian làm ra một keycap sẽ khá lâu. Ít nhiều làm thay đổi cảm giác khi bấm phím: chính vì artisan keycap được làm từ các chất liệu khác nhau có khi là đất sét, có khi là nhựa, kim loại hoặc gỗ nên cảm giác bấm vào các phím này sau khi gắn lên là rất khác so với các phím còn lại trên keyboard. Độ lồi lõm và hình dáng muôn hình vạn trạng: vì phỏng theo các nhân vật, các tạo hình chủ đề khác nhau nên hình dáng của artisan keycap cũng thay đổi muôn vàn, bề mặt có khi bằng phẳng có khi gồ ghề, có khi trơn láng có khi nhám. Chất lượng luôn là một câu hỏi lớn: vì bản thân artisan keycap làm thủ công từ các nghệ nhân với các chất liệu và quy trình tùy theo mỗi người, nên chất lượng cũng thay đổi tương ứng. Cùng với một chất liệu và một dạng tạo hình, nghệ nhân lành nghề có thể làm ra các thành phẩm phím rất tốt và bền.

Artisan keycap thường được lấy cảm hứng từ đâu và tạo ra thế nào?

Các nghệ nhân làm artisan keycap, dù là không chuyên hay chuyên, đều ít nhiều có xuất thân liên quan đến nghệ thuật, tạo hình, thiết kế, mỹ nghệ thủ công. Bởi mỗi chiếc artisan keycap ví như một tác phẩm nghệ thuật thu nhỏ, nơi bạn tìm cách phóng đại mọi thứ với niềm đam mê. Việc tạo ra artisan keycap có liên quan nhiều đến thiết kế, vẽ tay, khởi tại mô hình 3D, 2D, dùng thành thục các chất liệu, kỹ thuật tạo hình, sắp xếp chi tiết… Được biết thêm, artisan keycap thường lấy cảm hứng từ thế giới trò chơi điện tử, hoạt hình, truyện tranh, phong cảnh, phim ảnh, các xu hướng nổi bật trên thị trường, tác phẩm kinh điển đình đảm và vô vàn các ngẫu hứng đa dạng khác đến từ thực tế cuộc sống. Quá trình làm ra một artisan keycao hoàn chỉnh có thể mất từ vài ngày đến vài tháng, tùy vào độ phức tạp, độ hiếm của nguyên vật liệu, mức đòi hỏi kỳ công, chi tiết của sản phẩm. Việc đó kéo dài qua nhiều công đoạn, từ thiết kế, tạo mẫu đến khâu sản xuất cuối cùng, gồm sơn phết hoàn thiện sản phẩm. Tùy vào yêu cầu ban đầu, các bước cụ thể trong quy trình làm ra một aritsan keycap có thể tương tự, mà cũng có thể rất khác nhau. Ví dụ một keycap nghệ thuật làm từ nhựa trong suốt 3D chắc chắn sẽ phải khác với cách làm của artisan keycap bằng kim loại mạ vàng.

Có thể tự làm artisan keycap tại nhà không?

Câu trả lời là “Có thể, nhưng rất phức tạp và kỳ công”. Nói riêng Danh sách các công cụ và vật liệu căn bản, căn bản thôi nhé, để làm ra một artisan keycap ở mức trung bình, tại nhà, bạn cũng sẽ thấy ngợp. Có thể kể ra như: nồi áp suất (buồng khử khí), silicone, nhựa thông, bình xịt nhả khuôn, một hoặc hai nắp khóa, ống tiêm và tất cả các loại công cụ nhỏ hơn để tinh chỉnh tác phẩm. Và bạn cũng cần một hệ thống đúc cho phép tạo cả khuôn trên, dưới và thực hiện theo cách lặp lại. Trên thực tế, dù có tất cả trong tay, nhưng không có người hướng dẫn, không hiểu biết chi tiết đủ sâu về từng món đồ, bạn cũng sẽ khó lòng có thể làm ra một keycap căn bản, chưa nói tới các tạo hình phức tạp hơn.