Chúng ta dùng bàn phím máy tính nhiều giờ trong một ngày và quen thuộc đến mức không buồn thắc mắc những câu hỏi đại loại như chúng hoạt động thế nào, lý do tại sao lại có hình dạng như chúng đang có, và cũng giống như người ở các châu lục khác nhau, liệu có gì khác giữa bàn phím ở các nơi trên thế giới không? Có đến 31 sự thật kỳ lạ và thậm chí rất kỳ quặc về bàn phím mà rất nhiều người chúng ta vẫn chưa biết đến
1/ Người Canada và bàn phím “snow mode”
Bố cục bàn phím kiểu Canada được dùng ở các vùng nói tiếng Pháp trên Canada, chủ yếu Quebec. Trên bàn phím có nút “snow mode” với biểu tượng bông tuyết bên cạnh chú thích Ctrl. Cái nút đặc biệt này khiến cho bàn phím ở các khu vực trên trông có vẻ ngồ ngồ và mắc cười, kiểu người ta vẫn thường nhắc về Canada khi nói về tuyết, và hay nhắc về Ý khi nói đến spaghetti. Thật ra đó chỉ là phím Ctrl thông thường với đầy đủ tính năng và tính hữu dụng như bao phím Ctrl khác. Nó được hãng ACNOR làm ra và áp dụng trên bố cục Canada đầu tiên. Sau đó vì một lý do nào đó tạo thành nếp nghĩ thích thú khiến các nhà sản xuất sau đó làm theo mà không hề có chút đắn đo này, trong đó có cả Apple.
2/ Các phím Space ngắn nhất luôn được tìm thấy ở … Nhật Bản
Spacebar luôn là phím dài nhất trên mọi bàn phím, nhưng tại Nhật phím này có kích thước trung bình ngắn hơn rất nhiều so với bất kỳ nơi nào dùng bàn phím trên trái đất. Lý do là gì? Bàn phím tiếng Nhật đòi hỏi chuyển đổi giữa chữ cái Latinh và các ký tự tiếng Nhật (kana và hiragana). Để thực hiện chuyển đổi đó, các phím bổ sung đã được thêm vào bàn phím, và được đặt cạnh nút space. Kết quả là phím space trở nên siêu ngắn.
3/ Bạn có biết khi bạn đang nhấn phím Space thì cùng lúc có 600,000 người trên thế giới cũng đang làm vậy
Phím space không chỉ dài nhất mà còn là phím được dùng với tần suất nhiều nhất trên bàn phím máy tính, chiếm đến 18% tổng số lần nhập văn bản trung bình. Nói một cách nôm na tính rộng ra thì khi bạn đang nhấn phím space thì cũng có ít nhất 600,000 người khác trên thế giới này đang làm giống bạn.
4/ QWERTY không phải là cách bố trí ký tự hiệu quả nhất
Nói QWERTY đang làm layout bàn phím phổ biến nhất thì đúng, nhưng hiệu quả nhất thì không phải. Hiệu quả nhất trong lịch sử loài người chính là bố cục ABCDE. Vào thời mà bố cục này còn đang thịnh, người ta gõ máy rất nhanh, nhanh tới độ các bàn phím lúc đó liên tục bị lỗi dính ký tự. Và đến 1872, Christopher Sholes với quan điểm rằng nhiều lỗi đánh máy khiến mọi việc trở nên rắc rối và lộn xộn, nhanh quá chưa hẳn đã tốt, cần có một cách nào đó để kiềm hãm tốc độ gõ máy lại để mọi thứ vừa phải, chính xác và ít lỗi hơn. Từ đó ông đã phát minh ra bố cục QWERTY, lập lại trật tự mới cho các ký tự, giảm thiểu các tổ hợp phím lân cận vốn là nguyên nhân chính dẫn đến nhiễu dính búa ký tự với nhau gây lỗi gõ máy như trước kia. Khi máy tính thay thế máy đánh chữ thì lúc đó QWERTY đã trở nên quá phổ biến gần như một di sản văn hóa của con người và không cách nào khác có thể thay thế được đến tận ngày nay.
5/ Bàn phím mini
Những bàn phím loại này chỉ dùng một vài phím để nhập đầy đủ các ký tự cần thiết. Nó vận hành bằng cách: thay vì nhập một phím là một ký tự, thì bàn phím mini lại hoạt động như cách bấm hợp âm trên đàn piano: tổ hợp một vài phím đi với nhau sẽ tạo ra được một hợp âm, nghĩa là bấm vài phím cùng một lúc sẽ tạo ra một ký tự mới. Loại bàn phím đặc biệt này được dùng chủ yếu cho người khiếm thị (phiên bản chữ nổi) và dùng làm backup trong một số trường hợp đặc biệt mà bàn phím thông thường có thể không dùng được.
6/ Bàn phím bẩn
Bạn có hốt hoảng không nếu biết rằng bàn phím máy tính của bạn còn bẩn và chứa nhiều vi trùng hơn các bệ bồn vệ sinh? Một nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học Anh đã phát hiện ra cứ 33 bàn phím được thử nghiệm thì lại có 4 chiếc bẩn tới mức có thể trở thành mối nguy hại với sức khỏe người dùng và người xung quanh khi có mức vi trùng cao hơn gấp năm lần so với bệ xí. Một số bàn phím trong các tòa nhà văn phòng đôi khi còn có cả phân chuột trong đó. Nên anh em chúng ta hãy nhớ rửa sạch tay trước và sau khi dùng bàn phím máy tính, và mỗi tuần một lần nên vệ sinh bàn phím đúng cách, đúng quy trình nhé!
7/ Bàn phím từ không gian
Bàn phím Space Cadget được thiết kế bởi Tom Knight cho các máy MIT Lisp vào những năm 70. Bàn phím đặc biệt này được biết đến với bề ngoài thon dài, các phím hỗ trợ phong phú như Super, Meta, Terminal, Status và Hyper.
8/ Thời trang cho bàn phím
Xu hướng của giới trẻ trong vài năm qua là trang trí cho bàn phím máy tính của mình (hoặc toàn bộ laptop) với các sticker vinyl. Các nhãn dán này mang tính thời trang cao, có màu sắc, họa tiết, kiểu dáng hợp thời hợp mốt như nhãn dán Stardust, Washi… Bộ sticker không chỉ cho bàn phím của bạn mang một màu sắc khác mà còn thể hiện khả năng thẩm mỹ, phối màu tinh tế của các tín đồ thời trang.
9/ Có một số phím khá vô dụng nhưng vẫn hiện diện trên bàn phím tới bây giờ
Có ba phím dạng này vẫn có mặt trên các bàn phím hiện đại như một nhân chứng cho lịch sử phát triển của nhân loại.
- System Request (viết tắt là SysRq hay SysReq): nguồn gốc của phím này bắt nguồn từ năm 1980, khi đó các máy tính IBM chạy trên một vài hệ điều hành. Khi ấn phím hệ thống sẽ chuyển đổi từ hệ điều hành này sang hệ điều hành khác. Sau thời kỳ đó, mỗi lúc máy tính chỉ chạy trên hầu hết một hệ điều hành nên nút này gần như không còn dùng đại chúng nữa, mà chỉ dùng trong lập trình phần mềm và khi cần test tác dụng của lập trình trên các hệ điều hành khác nhau.
- Print Screen (viết tắt là prtsc): thường nằm ở hàng trên cùng của bàn phím laptop. Mục đích ban đầu của nó là dùng chụp màn hình và in ra trên giấy. Hiện nay hình ảnh dễ dàng được lưu giữ lại dưới dạng soft copy trên máy và xuất ra in ấn dễ dàng nên phím này gần như rất ít được dùng đến.
- Phím Pause/ break: được dùng trong thời kỳ điện báo thế kỷ 19, ra lệnh cho mạch điện máy tính phải ngắt trong một khoảng thời gian ngắn. Ngày nay phím này thật sự không còn ý nghĩa, và chỉ được dùng trong một vài cụm phím tắt trong một số trò chơi đặc biệt.
10/ Bàn phím song ngữ
Nhiều công việc đòi hỏi bạn dùng cùng một lúc hai ngôn ngữ khi gõ máy. Và có hai cách để có bàn phím song ngữ. Cách thứ nhất là dùng loại bàn phím đặc biệt mang trong mình hai ngôn ngữ từ khi xuất xưởng (đa phần là ký tự Latinh đi cùng ký tự Hàn hoặc Nhật, hoặc Trung/ Ả rập…). Loại bàn phím này do phức tạp hơn trong khâu sản xuất và thường làm với số lượng hạn chế nhất định nên khó tìm và giá cao. Cách thứ hai là dùng nhãn dán lên các phím, và dùng phím chuyển đổi để chuyển sang ngôn ngữ thứ hai. Cách làm này tiết kiệm chi phí, mức độ tùy biến ngôn ngữ cao hơn, nhưng đòi hỏi khả năng lập trình ban đầu cho bàn phím và máy tính.
11/ Phím Scroll Lock bí ẩn
Đây là thứ vô dụng thứ tư trên bàn phím ngày nay. Nếu ba phím vừa kể trên trong lịch sử còn có tác dụng nhất định, chỉ là bị mai một theo dòng phát triển của công nghệ, còn phím ScrollLock này lại là phím thật sự không có một tác dụng nhất định nào. Nó được xem như phím cuộn trang bằng các mũi tên, nhưng từ khi ra đời đến giờ, nó không bao giờ được dùng theo đúng ý nghĩa đó, mà chỉ được dùng kèm trong tổ hợp phím tắt để tạo ra một chức năng mới cho bàn phím.
12/ IBM chính là cha đẻ của các bàn phím hiện đại
IBM model M được sản xuất vào 1984 bởi IBM và Nether, chính là tiền thân của tất cả các bàn phím máy tính ngày nay. Phiên bản đầu tiên có các phần số riêng biệt, cụm mũi tên riêng, và hàng phím chức năng cũng riêng biệt rõ nét. Nó được coi là bàn phím đầy đủ có tính bao quát nhất và bố cục, cách bày trí vẫn còn được dùng cho đến tận hôm nay.
13/ Bàn phím chuyên dùng cho việc Edit
Có một loại bàn phím chuyên dùng cho các hãng phim, phòng thu, bộ phận thiết kế và được gọi là Editing keyboards. Kiểu keyboard này đặc biệt ở chỗ những phím của nó chứa thông tin và biểu tượng bổ sung related đến các ứng dụng hay phần mềm chỉnh sửa dùng cho công tác edit chuyên nghiệp. Ví dụ: có bàn phím dành cho phần mềm chỉnh sửa phim như Final Cut Pro, Adobe Premiere Pro. Mời các bạn đọc tiếp phần 2 tại: 31 sự thật kỳ lạ và thú vị về bàn phím - P2