06 điều cần cân nhắc kỹ trước khi mua bàn phím cơ công thái học

Trong vài năm gần đây, bàn phím cơ công thái học (Ergonomy Mechanical keyboard) đã phổ biến và dần trở thành một trào lưu thịnh hành trong giới mê bàn phím cơ. Ý tưởng chung và mục đích sau cùng của một chiếc bàn phím cơ công thái học chính là để thoải mái hơn khi sử dụng, giúp giảm các triệu chứng mỏi cổ tay, căng cơ khi gõ và lâu dài có thể hạn chế tối thiểu chứng tắc nghẽn ống cổ tay thường thấy ở người thường xuyên gõ máy tính. Nhưng một số tuyên bố về tính năng vượt trội bất khả xâm phạm của bàn phím cơ công thái học dường như đã bị thổi phồng quá mức. Cùng /blog/ xem qua một số yếu tố cần cân nhắc kỹ trước khi quyết định mua một chiếc bàn phím cơ ergonomic nhé.

Yếu tố thứ nhất

Bàn phím cơ công thái học không thật sự bảo vệ bạn chống lại tổn thương hay giúp người dùng phục hồi chấn thương related đến gõ phím Theo dõi các mẫu quảng cáo, bạn sẽ thấy câu nói thường xuyên được nhấn mạnh là các bàn phím cơ công thái học giúp giảm chấn thương khi gõ và rất có ích cho những người đã từng bị đau khi gõ phím. Tuy nhiên các nghiên cứu chuyên sâu mang tính học thuật cho rằng điều này hoàn toàn không có căn cứ cụ thể. Nancy Baker, một giáo sư tiến sĩ nghiên cứu chấn thương của đại học Pittsburgh đã thực hiện một thí nghiệm trên 77 người có điểm chung là đang bị chấn thương related đến việc gõ máy, cụ thể là các vấn đề related đến tay, cổ tay, vai, lưng… Trong suốt quá trình thực nghiệm, sử dụng kỹ thuật đặc biệt, Baker đã ghi hình khách quan và bản thân mỗi người dùng cũng tự ghi nhận lại mức độ đau của họ theo từng ngày. Một nửa họ dùng bàn phím công thái học, số còn lại chỉ dùng bàn phím cơ tiêu chuẩn bình thường. Kết quả là sau hai tháng, có 80% trong số tổng nhận thấy học bớt các triệu chứng đau với tần suất gõ máy trung bình (nghĩa là ít hơn thời gian họ dùng trước thực nghiệm), và 80% này đến từ cả hai nhóm, không phải có chỉ số người dùng bàn phím công thái học. Bản thân những người tham gia cũng cảm thấy ngạc nhiên với kết quả thu được từ thí nghiệm trên, vì nó hoàn toàn khác so với những gì họ đã từng nghĩ trước đây về bàn phím công thái học. Còn với khía cạnh “ngăn ngừa chấn thương khi gõ máy” thì hiện tại từ chính các nhà sản xuất bàn phím cơ công thái học cũng không đưa ra được một bằng chứng bằng số liệu xác thực nào related đến tác dụng này. Tất cả chỉ vẫn là phỏng đoán và tiên đoán related đến cấu tạo cổ tay và cách nó hoạt động khi gõ máy, rồi từ đó thiết kế ra các bàn phím có cấu trúc gần với cách vận hành thoải mái nhất cho cổ tay, nhưng không liên đới trực tiếp đến việc ngăn ngừa các triệu chứng khi gõ máy.

Yếu tố thứ hai

Đa số các bàn phím công thái học không có thiết kế trực quan và dễ sử dụng, đặc biệt với những người đã có thói quen gõ máy nhanh trên các bàn phím cơ truyền thống Hầu hết các bàn phím công thái học có cấu tạo hai phần tách biệt, chia ra ở giữa, trong đó một phần đôi khi được dành riêng cho cụm số và phím chức năng. Thiết kế này hầu như đòi hỏi người dùng phải làm quen và học lại từ đầu một kết cấu và cách gõ hoàn toàn mới. Nếu bạn chú ý một chút khi gõ máy, đơn giản là nhìn xuống đôi bàn tay mình khi gõ, bạn sẽ thấy kiểu gõ hoàn hảo nhất hiện tại chính là di chuyển các ngón tay trên cả hai bàn tay cùng một lúc. Trong đó các ngón xen kẽ phối hợp với nhau để thực hiện tốt nhất và nhanh nhất động tác gõ, giúp tốc độ gõ nhanh và chính xác nhất có thể. Và hầu hết các chương trình/ phần mềm dạy gõ máy đều được thiết kế để dạy người dùng thói quen dùng cả hai bàn tay để gõ phím. Khi đã thành thục đến mức lý tưởng, người ta có thể gõ phím mà không cần nhìn đến các ký tự bên dưới. Đó được gọi là phản xạ có điều kiện, đã được hình thành qua quá trình học tập và luyện tập.
Bạn phải làm quen lại từ đầu với kết cấu và cách gõ mới trên một chiếc bàn phím công thái học Nhưng với bàn phím công thái học, chưa kể việc tốn thời gian để học tập lại từ đầu, để đôi bàn tay vượt qua những chạm khắc gồ ghề lạ lẫm trên chiếc bàn phím mới. Thì quan trọng nhất là đôi bày ta không được sử dụng xen kẽ đồng đều như bình thường, mà sẽ phải phân chia rạch ròi, phím của bên này thì hầu như không thể dùng tay kia để gõ. Điều này, một cách khách quan, sẽ khiến tốc độ gõ giảm đi đáng kể và phải dùng nhiều năng lượng, nhiều suy nghĩ hơn để gõ máy. Câu hỏi đặt ra là khi đã quen với cách gõ mới trên bàn phím công thái học, mọi thứ sẽ tốt hơn nhiều chăng? Đã từng có một vài nghiên cứu chính quy về tốc độ gõ (của những người đã thật sự quen với bàn phím của mình, cùng một dạng layout và xuất phát từ cùng một nền tảng background), đã cho thấy tốc độ gõ trên một chiếc bàn phím cơ truyền thống luôn là nhanh nhất, luôn luôn là như vậy.

Yếu tố thứ ba

Bàn phím cơ công thái học có kiểu dáng không thật sự nhất quán Nếu search Ergonomic keyboard trên google bạn sẽ thấy có vô vàn kiểu dáng khác nhau. Trong đó có dạng tách rời hai mảng, có dạng cong lõm, cong lồi, khuyết ở giữa, dạng mái lều tam giác… nói chung không có một thiết kế và layout nhất quán cho một chiếc bàn phím công thái học. Nguyên nhân sâu xa nằm ở chỗ ergonomic có nghĩa là phù hợp với cá nhân và giúp mỗi cá nhân thoải mái nhất có thể, mà mỗi người lại có thói quen, hình dạng bàn tay, kích cỡ tay và cách gõ khác nhau. Nên không thể có một định nghĩa “công thái học” thật sư đúng nghĩa theo một chuẩn chung. Nếu muốn chọn mua một chiếc bàn phím dạng này, anh em cần phải suy nghĩ chọn lựa thật kỹ. Chính vì mức độ cá nhân hóa cao, nên bất cứ một sai lầm nào cũng đều có thể dẫn tới sự không thoải mái cực kỳ cực kỳ cao khi dùng so với một chiếc bàn phím cơ truyền thống.
Các bàn phím công thái học có thiết kế và kết cấu không nhất quán

Yếu tố thứ tư

Nếu lựa chọn không đúng, bàn phím công thái học thậm chí có thể dẫn tới một số chấn thương khác và cảm giác mệt mỏi khi gõ máy Nguyên nhân chính là vì bàn phím công thái học thường đòi hỏi người dùng phải giữ khoảng cách khá xa so giữa khuỷu tay và toàn cơ thể. Nên lâu dài có thể gây mỏi cả khuỷu tay và mỏi vai vì phải gồng người quá lâu. Các bàn phím công thái học dạng tách rời, nếu dùng cho nhập liệu, thì việc dùng với tần suất cao các ngón của một bàn tay để liên tục bấm số và phím chức năng sẽ làm cho độ mỏi của hai tay không đồng đều, dẫn đến cơ thể mất thăng bằng và có thể gây hoa mắt nếu dùng quá lâu.
Đây chính xác là vị trí sẽ thường bị vặn xoắn khi dùng bàn phím công thái hoc Một điểm chung nữa của bàn phím công thái học là khoảng cách giữa các phím, hay khoảng cách giữa hai phần rời nhau của cùng một bàn phím khá xa, đôi bàn tay phải di chuyển khá nhiều khi gõ dẫn đến tình trạng cổ tay bị xoắn vặn, chính xác là ở vị trí mà chúng ta đang cố gắng để giảm thiểu chấn thương. Nói chung một câu là bạn sẽ phải dùng nhiều lực hơn và di chuyển nhiều khoảng cách hơn khi dùng bàn phím công thái hoc, đặc biệt với những người dùng có đôi bàn tay nhỏ và ngón tay ngắn, thì điều này thật sự khó chịu, phản tác dụng. Và trực tiếp khiến cho tốc độ gõ máy, tốc độ làm việc bị chậm lại.

Yếu tố thứ năm

Bàn phím công thái học làm tốc độ gõ chậm hơn Nhiều công ty, văn phòng đang đặt mua số lượng lớn bàn phím công thái học cho nhân viên của mình với ý định tốt ban đầu là giúp mọi người giảm thiểu mệt mỏi khi làm việc. Nhưng hầu hết các cấp trên đều chưa hoăc bỏ qua suy nghĩ về: một chiếc bàn phím công thái học khiến nhân viên của họ phải học gõ lại hầu như hoàn toàn và tốc độ gõ sẽ chậm đi rất nhiều. Thử tưởng tượng, 8-10 tiếng một ngày bạn gõ trên một chiếc bàn phím công thái học to, với các gõ và kết cấu khác. Tối đến về nhà nếu còn việc, bạn sẽ quay về với chiếc bàn phím cơ truyền thống hay laptop của mình. Việc chuyển đổi qua lại không khiến mọi thứ tốt hơn mà chỉ làm cho tâm trạng bực mình dồn nén. Tốc độ gõ chậm lại sẽ khiến công việc bị ảnh hưởng. Mỗi nhân viên tốn thêm 1 phút để viết một chiếc email, nhân lên cho hàng trăm nhân viên, bạn sẽ thấy con số đó có tác động lớn thế nào đến năng suất công việc.
Bàn phím công thái học nếu không phù hợp với mỗi cá nhân sẽ khiến tốc độ gõ và tốc độ làm việc chậm đi thấy rõ

Yếu tố thứ sáu

Bàn phím công thái học luôn rất đắt tiền Dù hiện tại đã có nhiều lựa chọn cho người dùng, nhưng đa số các bàn phím công thái học đều có giá từ 200 USD trở lên. Và liệu nó có thật sự phù hợp với cá nhân bạn, hay bạn chỉ đang mua niềm hy vọng từ những mẫu quảng cáo và vô tình đang làm cho các triệu chứng từ gõ máy trong tương lai của mình trầm trọng hơn? Hãy cân nhắc thật thật kỹ trước khi xuống tay gõ phím “Purchase” cho một chiếc bàn phím công thái học bạn nhé. Kết luận Bàn phím công thái học về nguyên tắc là TỐT. Nhưng nó chỉ tốt khi thật sự PHÙ HỢP với bạn. Như đã nói vì tính cá nhân quá cao, cho nên tốt với nhóm người này nhưng có thể không tốt với nhóm người khác. Hãy dùng lý trí và thật sáng suốt để chọn mua một chiếc bàn phím công thái học nếu cảm thấy nó thật sự quá cần hay bản thân muốn thử một thời gian. Chúc anh em may mắn!